Nieznośne upały w lecie, lokalne podtopienia po ulewnych deszczach, zanieczyszczenie powietrza – to tylko część współczesnych uciążliwości związanych z mieszkaniem w mieście. Zmiany klimatu w wybetonowanych miastach są szczególnie odczuwalne. Błękitno – zielona infrastruktura jest ratunkiem dla miast i powinna stanowić naturalny kierunek zmian w gospodarowaniu przestrzenią miejską.
WPROWADZENIE
Intensywny rozwój wielu polskich miast skutkuje presją inwestycyjną na zagospodarowywanie obszarów niezabudowanych. Jednocześnie władze lokalne i mieszkańcy stają przed wieloma wyzwaniami społecznymi i środowiskowymi, takimi jak zanieczyszczenie powietrza, efekt miejskich wysp ciepła, niedobory wody i powodzie, utrata walorów przyrodniczych oraz brak spójności społecznej. Obywatelom często brakuje możliwości wyrażenia własnych potrzeb w zakresie tych wyzwań lub włączenia się w tworzenie i wdrażanie projektów na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Dzięki stosowaniu rozwiązań opartych na przyrodzie (NBS – od ang. nature-based solutions) można skutecznie rozwiązywać wiele z wyżej wymienionych problemów jednocześnie. Chociaż NBS sprawdzają się w zastosowaniach indywidualnych, miasta mogą osiągnąć jeszcze lepsze rezultaty, przyjmując całościowe, ogólnomiejskie programy zintegrowane z planowaniem przestrzennym, które fizycznie i funkcjonalnie włączałyby NBS w spójną sieć zielonej lub błękitno-zielonej infrastruktury (BZI). Dzięki wykorzystaniu wielofunkcyjnych NBS tereny zieleni w całym mieście mogą wspierać łagodzenie zmian klimatu i redukcję emisji gazów cieplarnianych, przynosząc przy tym inne korzyści gospodarcze, społeczne i środowiskowe.
Potencjał NBS w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu jest w niewielkim stopniu wykorzystany przez miasta. Barierami, które w polskich warunkach utrudniają szerszą implementację NBS, są niedostatki wiedzy i doświadczeń w planowaniu i wdrażaniu tych rozwiązań, a także brak odpowiednich instrumentów zarządzania urbanistycznego (por. ramka), wspierających wdrażanie NBS w politykach sektorowych i zintegrowanych.
Niniejszy poradnik wskazuje metody niwelowania wspomnianych ograniczeń, prezentując szereg zasad i instrumentów wspomagających projektowanie, wdrażanie i utrzymanie NBS. Opisane instrumenty strategiczne obejmują regulacje, strategie, programy, plany działania i zachęty finansowe. Charakterystyka poszczególnych narzędzi określa sposoby ich działania i możliwe rezultaty, poparte studiami przypadków, które pokazują, w jaki sposób różne miasta podchodzą do NBS i włączają je do ramowych strategii rozwoju.
Większość treści poradnika zilustrowana jest opisywane przypadków z dwóch niemieckich miast: Berlina i Lipska (tylko jeden przykład pochodzi z Barcelony). Pozwala to zaprezentować całą paletę komplementarnych instrumentów, których stosowanie jest skuteczne przy implementacji NBS w różnych skalach przestrzennych właściwych dla każdego miasta. Bardziej szczegółowa prezentacja polityk Berlina i Lipska służy też przedstawieniu instrumentów wspierających NBS, ze szczególnym uwzględnieniem podejścia zintegrowanego i współpracy międzysektorowej. Dodatkowo, wyłącznie w wersji polskojęzycznej, zamieściliśmy komentarze polskich ekspertów i praktyków, które pomogą odnieść opisywane narzędzia i rozwiązania do sytuacji w naszym kraju.
Niniejszy poradnik został przygotowany w ramach projektu Climate NBS Polska, finansowanego przez Europejską Inicjatywę Klimatyczną niemieckiego Ministerstwa Środowiska. Celem tego projektu jest wsparcie polskich urzędników miejskich w projektowaniu i wprowadzaniu strategicznych instrumentów wdrażania NBS. Opracowanie niniejsze zostało uzupełnione publikacją Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach – katalog techniczny (dalej Katalog techniczny NBS), której zadaniem jest praktyczna pomoc w planowaniu i projektowaniu NBS, a tym samym ich popularyzacja w polskich miastach (Iwaszuk i in., 2019).
Tytuł: Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach – narzędzia strategiczne
Autorzy: Sandra Naumann, McKenna Davis, Ewa Iwaszuk, Mona Freundt, Linda Mederake
Wydawca: Fundacja Sendzimira
Cała publikacja dostępna TUTAJ
Źródło: http://ppow.pl
0 komentarzy