16.05.2020 – Obornickie Stowarzyszenie Wodniackie „APLAGA” – Petycja w sprawie udostępnienia rzetelnej informacji o kanalizacji w Rogoźnie

Mając  na  uwadze  przepisy  ustawy  z  dnia  3  października  2008 r.  o  udostępnianiu  informacji o środowisku  i  jego  ochronie,  udziale  społeczeństwa  w  ochronie  środowiska  oraz o  ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008 nr 199 poz. 1227) oraz przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880), a także Art. 5, Art. 31, Art. 63, Art. 74 i Art. 86 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, działając zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 lipca 2014 r.  o petycjach (Dz.U. 2014 poz. 1195), w interesie podmiotu wnoszącego petycję oraz w interesie publicznym wnosimy do Burmistrza Rogoźna prośbę o udostępnienie Stowarzyszeniu Jezioro Rogozińskie następujących dokumentów oraz informacji:

1. Kserokopii pozwoleń wodnoprawnych na odprowadzanie wód opadowych z ulic i placów do Jeziora Rogoźno.
2. Dokumentacji eksploatacyjnej potwierdzającej dotychczasowe inspekcje oraz czyszczenie separatorów w gminie Rogoźno od momentu ich zamontowania.
3. Dokumentacji dotyczących eksploatacji piaskownika znajdującego się przy ujściu Jeziora Rogoźno do rzeki Wełny.
4. Informacji wskazującej na sposób wykorzystania tego piaskownika dla ochrony środowiska.
5. Terminów inspekcji i czyszczenia kanalizacji deszczowej oraz dokumentacji związanej z tymi zabiegami.
6. Terminów planowanych inspekcji i czyszczeń urządzeń kanalizacyjnych.

UZASADNIENIE

W związku z doniesieniami medialnymi oraz licznymi skargami mieszkańców Rogoźna na odór wydostający się ze studzienek kanalizacji deszczowej oraz częstym a także częstym zapychaniem się kanalizacji deszczowej w Rogoźnie, Stowarzyszenie Jezioro Rogozińskie skierowało wnioski do Urzędu Miejskiego w Rogoźnie o udostępnienie informacji o środowisku i jego ochronie dotyczącej danych o kanalizacji w  2019 i 2020 roku.

Wiele kratek kanalizacji deszczowej w Rogoźnie, nawet w samym centrum, zasypanych jest piaskiem, zatkanych i zarośniętych trawą. Przykładem jest poniższe zdjęcie tej samej kratki wykonane w odstępie prawie roku czasu (01.08.2019r. oraz 06.05.2020r.). Pomimo zgłoszenia tej sprawy do UM Rogoźno w oficjalnym wniosku, sytuacja po prawie roku czasu nie uległa poprawie.

Z otrzymanych doniesień medialnych w sprawie zatkanej kanalizacji w Rogoźnie z 2019 roku wynika, że po większych opadach deszczu wiele ulic Rogoźna zmienia się w bajora. W 2019 roku interweniowało w tej sprawie wiele jednostek straży pożarnej z Rogoźna, Parkowa, Słomowa i Budziszewka. Podobna sytuacja miała miejsce w 2017 roku. Na stronach Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Obornikach, kiedy to w związku z ograniczoną wydajnością oraz niedrożnością kanalizacji deszczowej w Rogoźnie, zalane zostało skrzyżowanie ulic Kościuszki z Sądową, parking na Oś. Przemysława, budynki mieszkalne oraz gospodarcze położone przy ul.: Nowej, Krótkiej, Dworcowej, Prusa, wjazd do posesji przy ul. Rolnej.  Poniżej zdjęcia z interwencji OSP w 2019 roku.

Poniżej na zdjęciu jest przykład zapadniętej kratki kanalizacji wód opadowych w centrum Rogoźna ul. Wielka Poznańska – 30.07.2019r.

Ulica Różana w Rogoźnie czasie opadów – źródło: portal FB z 29.04.2020 r.

Należy tu podkreślić, że informacje, o które zwraca się Stowarzyszenie są to dane publiczne, do których prawo wglądu ma każdy obywatel Rzeczpospolitej Polskiej, niezależnie od samorządowych sympatii. W uzasadnieniu wniosku możemy przeczytać, że zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko „Władze publiczne są obowiązane do udostępniania każdemu informacji o środowisku i jego ochronie, które są informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów – działalności orzeczniczej”. Ponadto, katalog informacji, które zgodnie z cytowanym powyżej przepisem podlegają udostępnieniu, znajduje się w art. 9 cytowanej Ustawy.

W uzasadnieniu pierwszej odpowiedzi z UM w Rogoźnie przesłanej 6-go września 2019 roku – po terminie wymaganym w ustawie, Burmistrz Rogoźna oczekuje, aby Stowarzyszenie doprecyzowało podstawę prawną w swoim wniosku. Takie działanie jest niezgodne z prawem i odbieramy je jako celowe zatajanie danych dotyczących środowiska. Składając wniosek jako Stowarzyszenie zgodnie z obowiązującym prawem nie mamy obowiązku podawać podstawy prawnej dla naszej prośby. Odpowiedź na drugie pismo Burmistrz Rogoźna przesłał 20-go lutego 2020 roku – również po terminie wymaganym  w ustawie i poinformował, że posiada dokumenty, o które wnioskuje SJR jednak ich nie udostępnił.

Poniżej wymieniona została lista informacji, których Burmistrz Rogoźna uchyla udostępnić Stowarzyszeniu Jezioro Rogozińskie:

1. Nie otrzymano kserokopii pozwoleń wodnoprawnych na odprowadzanie wód opadowych z ulic i placów do Jeziora Rogoźno.
2. Nie otrzymano dokumentacji eksploatacyjnej potwierdzającej dotychczasowe inspekcje oraz czyszczenie separatorów w gminie Rogoźno od momentu ich zamontowania.
3. Nie otrzymano dokumentacji dotyczących eksploatacji piaskownika znajdującego się przy ujściu Jeziora Rogoźno do rzeki Wełny.
4. Nie otrzymano informacji wskazującej na sposób wykorzystania piaskownika dla ochrony środowiska.
5. Nie podano terminów inspekcji i czyszczenia kanalizacji deszczowej oraz dokumentacji związanej z tymi zabiegami.
6. Nie podano terminów planowanych inspekcji i czyszczeń urządzeń kanalizacyjnych.

W uzasadnieniu przedstawionego wniosku Stowarzyszenie prosi o pozytywne i możliwie szybkie jego  rozpatrzenie ze względu na zagrożenie ujęcia wody w Kowanówku, a w konsekwencji tego narażenie na pogorszenie zdrowia dla 30-tu tysięcy mieszkańców Obornik i okolicznych miejscowości korzystających z tegoż ujęcia. W osobnym piśmie wystosowanym przez Stowarzyszenie APLAGA w dniu 28.08.2019 r. także wykazane zostało zagrożenie dla pogorszenia stanu ekologicznego rzeki Wełny i lokalnego środowiska w tym znajdującego się na rzece za Rogoźnem rezerwatu wodnego Wełna oraz rezerwatu ichtiologicznego Słonawy. Sama rzeka wraz z jeziorami posiada wiele malowniczych zakątków, gdzie wypoczywa wielu mieszkańców naszego regionu, Poznania i innych miast. Dane, o które wnioskuje SJR są niezbędne do podjęcia właściwych działań w celu zabezpieczenia ujścia wody, a także przygotowania planu naprawczego dla lokalnego środowiska. We wniosku skierowanym do Urzędu w Rogoźnie przytoczone są przepisy prawa, za sprawą których nie ulega najmniejszej wątpliwości, że na Urzędzie Miejskim spoczywa obowiązek udostępnienia Stowarzyszeniu żądanych informacji.  Ponadto, wskazać należy, że choć osoba wnosząca o udostępnienie informacji, nie musi wykazywać w tym zakresie interesu prawnego oraz faktycznego, to w przedmiotowej sprawie bez wątpienia taki interes prawny istnieje. Z uwagi na uzasadnione wątpliwości odnośnie właściwej ochrony środowiska na terenie gminy Rogoźno, co zostało szczegółowo uzasadnione w piśmie z dnia 25.07.2019 r. W innych pismach, które także otrzymał UM w Rogoźnie wykazano, że kanalizacja deszczowa w Rogoźnie nie zabezpiecza przed wpłynięciem do Jeziora Rogoźno zanieczyszczeń z pierwszych minut opadu, które niosą w sobie więcej zanieczyszczeń niż ściek sanitarny.

Trzeba tutaj nadmienić, że wszystkie odpowiedzi z Urzędu w Rogoźnie przesłane były z naruszeniem przepisów, bo po 30-to dniowym terminie wymaganym w Ustawie. Z otrzymanych odpowiedzi wynika, że Burmistrz Rogoźna Roman Szuberski w bezprecedensowy i godny najwyższego ubolewania sposób zataja informacje o środowisku i uchyla się od przesłania rzetelnej odpowiedzi. Sprawę przejęła, więc kancelaria “INLEGIS Kancelarie Prawne sp. z o.o. sp. k.”, działając w imieniu Stowarzyszenie Jezioro Rogozińskie. Sprawa została skierowana do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Pile, a obecnie zostanie skierowana do Rzecznika Praw Obywatelskich a następnie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Dla zainteresowanego czytelnika na stronie: https://czyste-jeziora.pl znajdują się wnioski SJR skierowane do UM Rogoźno w przedmiotowej sprawie wraz z odpowiedziami Urzędu, a także informacje o podjętych przez Stowarzyszenie Jezioro Rogozińskie działaniach mających na celu poprawę stanu kanalizacji, jezior, rzek i środowiska w Rogoźnie i miejscowej gminie oraz całym powiecie obornickim.

Prawidłowe funkcjonowanie kanalizacji ma znaczący wpływ na stan Jeziora Rogoźno oraz rzeki Wełny. W poniższej dokumentacji fotograficznej przedstawiono niektóre ze źródeł zanieczyszczeń rzeki Wełny oraz Jeziora Rogoźno. Szczególnie niepokojące jest to, że w perspektywie ostatnich lat ich stan ekologiczny się pogorszył. Występuje silne zmętnienie, szarozielony kolor wody, gnilny zapach, kożuchy glonów, pojawiają się zakwity sinicowe oraz piana na powierzchni. Obecnie rzeka Wełna i Mała Wełna jest bardzo brudna i budzi odrazę. W tym zakresie czasu nie zauważyliśmy ze strony gminy Rogoźno realizacji elementarnych działań należących do jej obowiązków, a które mogłyby doprowadzić do odcięcia dopływu ścieków do jeziora i rzek, a przez to zatrzymać dalszą degradację ich wód. Natomiast zauważyliśmy, że gmina skupiła się na promocji oraz działaniach, które nie należą do jej zadań jak np. obecnie prowadzona rekultywacja chemiczna jezior Rogoźno i Budziszewskie.

Takie działania w krótkotrwałej perspektywie dają spektakularne efekty, gdyż prowadzą do chwilowej poprawy jakości samej wody, jednak nie uzdrawiają funkcjonowania całego ekosystemu wodnego, a konsekwencje takich działań w późniejszym czasie mogą być dramatyczne. Stowarzyszenie zasięgało opinii w sprawie rekultywacji z wielu ośrodków naukowych zajmujących się rekultywacją jezior. Według uzyskanych opinii naukowców bez odcięcia dopływu zanieczyszczeń rekultywacja będzie bezskuteczna. Zdajemy sobie sprawę, że przygotowanie danych, o które prosimy w tym piśmie wymaga dużego nakładu pracy, jednak w naszej ocenie podane powyżej argumenty dokładnie wskazują dlaczego jest to tak bardzo potrzebne. Chcieliśmy także podkreślić, że w naszych działaniach przyświeca nam jeden cel: ochrona zdrowia i komfortu życia mieszkańców powiatu oraz lokalnej przyrody.

Poniższe zdjęcia prezentują niektóre z wielu niezidentyfikowanych i nieoznakowany obiektów melioracyjnych w Rogoźnie, które wprowadzają zanieczyszczenia do rzeki Wełny. Należy także nadmienić, że wylot z oczyszczalni ścieków w Rogoźnie, w której wygląd wypływającej cieczy, piana na wodzie oraz intensywny zapach moczu wskazują, że w tym miejscu do rzeki Wełny przedostaje się nieustannie duża ilość zanieczyszczeń.

Prawidłowe funkcjonowanie kanalizacji ma znaczący wpływ na stan Jeziora Rogoźno oraz rzeki Wełny.

Podsumowanie

Stowarzyszenie Jezioro Rogozińskie już od wielu lat społecznie i aktywnie działa na rzecz lokalnego środowiska przyrodniczego oraz miejscowej społeczności. Prognozy klimatu na najbliższe lata przewidują susze, a opady, które wystąpią będą gwałtowne i dużym natężeniu zatem sprawna kanalizacja deszczowa to gwarancja poprawnego funkcjonowania miasta. Miasta, w którym nie wstrzymuje się ruchu z uwagi na podtopione ulice. Ponadto należy nadmienić, że obecnie panujący koronawirus może znaleźć w tym środowisku dogodne warunki do rozprzestrzeniania się, a w konsekwencji tego przedostać się przez ścieki do jeziora i rzeki Wełny, co może zagrozić ujęciu wody w Obornikach. Wystąpienie do Burmistrza Rogoźna o ważne dane środowiskowe nie jest żadnym widzimisię, ani pustym krokiem, gdyż za działaniami tymi stoi autentyczna troska o czystość wód i bezpieczeństwo mieszkańców. Wobec niezrozumiałej i upartej odmowy przekazywania danych nasuwa się wniosek, że gdyby lokalne władze nie miały sobie nic do zarzucenia w kwestiach związanych z wnioskowanymi informacjami, to nie robiłyby z nich tajemnicy, a po prostu by je przekazały, wykonując swój obowiązek wynikający z ustaw. Niestety tak się nie dzieje…

Do wiadomości:

1. Starostwo Powiatowe w Obornikach, ul. 11 Listopada 2a, 64-600 Oborniki
2. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, ul. Chlebowa 4/8; 61-003 Poznań
3. Burmistrz Obornik, ul. Marsz. J. Piłsudskiego 76, 64-600 Oborniki
4. Marszałek Województwa Wielkopolskiego, al. Niepodległości 34, 61-714 Poznań
5. Wojewoda Wielkopolski, al. Niepodległości 16/18, 61-713 Poznań
6. RDOŚ w Poznaniu, ul. Jana Henryka Dąbrowskiego 79,  60-529 Poznań
7. WIOŚ w Poznaniu, ul. Czarna Rola 4, 61-625 Poznań
8. PWiK w Obornikach Sp. z o.o., ul. Staszica 41, 64-600 Oborniki
9. MAJ Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Produkcji Rybackiej, ul. Rogozińska 95, 62-100 Wągrowiec
10. Burmistrz Miasta Skoki, Ciastowicza 11, 62-085 Skoki
11. Burmistrz Miasta Wągrowca, ul. Kościuszki 15a, 62-100 Wągrowiec
12. Prezydent Miasta Gniezna, ul. Lecha 6, 62-200 Gniezno
13. “AQUABELLIS” Sp. z o.o., ul. Lipowa 55, 64-610 Rogoźno
14. EKO Jawor Sp. z o.o., ul Dąbrowska 34a, 43-600 Jaworzno
15. ZUK “UNIKOM” Piotr Orłowicz, ul. Jasiniecka 5, 85-796 Bydgoszcz
16. AWAS-SERWIS Sp. z o.o., ul. Egejska 1/34, 02-764 Warszawa
17. Ekos Poznań Sp. z o.o., ul. Krańcowa 12, 61-022 Poznań

Dokument w wersji PDF

09.12.2020 – Odpowiedź Burmistrza Rogoźna.

• Otrzymana odpowiedź nie odnosi się do tego, co było sentencją petycji.
• Odpowiedź została przesłana bez załączników, o których jest mowa w poniższym piśmie.